ANG AKONG PAKIGBISOG SA PROSTATE CANCER

    Prostate cancer is cancer that occurs in the prostate — a small walnut-shaped gland in men that produces the seminal fluid that nourishes and transports sperm. Prostate cancer is one of the most common types of cancer in men. Usually, prostate cancer grows slowly and is initially confined to the prostate gland, where it may not cause serious harm. However, while some types of prostate cancer grow slowly and may need minimal or even no treatment, other types are aggressive and can spread quickly. Prostate cancer that's detected early — when it's still confined to the prostate gland — has a better chance of successful treatment. (Source: Mayo Clinic, USA)

     Sukad pas 2005, kanunay ang akong nagpahiling sa akong prostate tungod sa padayong pagtaas sa akong prostate specific antigen (PSA), gikan sa 6.12 sa 2005 ngadtos 49.15 sa 2018. Apan sulod sa 14 ka tuig nakong pagpakonsulta sa doctor, walay tambal nga gireseta sa ako kay normal ang gidak-on sa  akong prostate sumala sa  mga  resulta sa gihimong mga digital rectal examination (DRE) ug prostate sonogram. Wala koy gibating sintomas gawas sa mas subsob nga pagpangihi. Dihang may nahikapan nga bukol sa akong prostate, gipaagi kog prostate biopsy sa 2006 ug sa 2012. Pareho ra ang resulta: benign fibroglablandular hyperplasia. Wala magkinahanglan og tambal ang dili kanseros nga bukol apan padayon ang pagmonitor sa akong PSA. Sulod sa lima ka tuig nagdumili kong magpa-biopsy pag-usab bisag kadaghan kining gireseta sa akong kanhi urologist.
     Unya, niadtong Abril 4, 2018 nahibal-an nga aduna koy prostate cancer. Nakita kini sa resulta sa ultrasound guided prostate biopsy nga gihimo ni Dr. Gregorio Cordovez didto sa Capitol University Medical City Hospital sa Cagayan de Oro City. Ang prostate biopsy hugtanong gisugyot sa akong bag-ong urologist nga si Dr. John Mark Arkayera sa Valencia City.

     Sa unom ka mga specimen nga mag tag-upat ka tissue samples, upat niini ang nakitang cancerous (prostatic adenocarcinoma). May lima ka matang o hut-ong ang prostate cancer, gikan sa Group 1 ngadto sa Group 5 sumala sa pagka-agresibo niini. Sulod sa Group 2, Gleason Score 7 (3+4), ang akoa nga magpasabot nga dili kaayo agresibo.  
Sa gihimong bone scan pagka Abril 17, 2018, nakita nga mikanat na ang kanser   sa akong gusok, left scapula ug sacriiliac junctions. Ang metastasis, nagpaila nga miabot nas Stage 4 ang akong kanser.  
Aron sa pagpugong o pagsumpo sa prostate cancer, gireseta ni Dr. Arkeyera   ang hormonal therapy pinaagi sa indyeksyon sa leuprolide acetate (Eligard) nga makapakunhod sa testosterone nga “pagkaon” sa cancer cells. Iya sad gireseta ang zoledronic acid, usa ka tambal makapugong sa pagkadaot sa bukog gumikan sa kanser. Matag tulo ka bulan ang tusok sa Eligard ug matag bulan sa zoledronic acid nga himoon sa iyang klinik. 
     Dunay nagsugyot kanako nga sulayan sa alternative medicine o naturopathic medicine. Aron masuta kon epektibo ba kini, nananghid kos akong urologist nga i-oktaba una ang iyang tambal ug hatagan kog tulo ka bulan nga mogamit sa natural o kinaiyanhon nga pamaagi sa pagpanambal. Girekomendar kanako ang usa ka naturopathic therapist nga taga Cotabato City. “Coach” ang tawag sa iya kay dili man siya doktor.  Ang iyang konsultasyon ug mga panugon gipaagi sa tawag sa selpon. Sa professional fee nga P6000 matag bulan, iya kong gigiyahan o gitudloan unsay buhaton. 
     Matod niya mosanay ang cancer cells sa tam-is ug aslom nga kalikopan, busa gidili ang asukal ug kon gikinahanglan ang gamayng patam-is, gamiton ang dugos. Adlaw-adlaw kong gipainom og tubig nga may baking soda aron pagkunhod sa  kaaslom sa akong lawas. 
     Gikinahanglang limpyo kanunay ang colon, busa iyang gipabuhat ang detoxification gamit ang dahon sa kamunggay, sayote, dahon sa sambong ug liso sa kapayas, kalabasa ug tubig nga sagolon gamit ang blender. Ang sinala imnon sa dili pa mamahaw. Sundan kini sa blended nga pipino aron kapugngan ang dehydration tungod sa sunod-sunod nga pagkalibang.
     Kinahanglan nga lig-on ang immune system nga mobatok sa kanser busa    mokaon og prutas ug utanon, magpabuwad sa adlaw matag buntag ug magpaugnat adlaw-adlaw.
     Mokaon og mga prutas, utanon, huwerbas ug panakot nga abunda sa anti-oxidant nga mobatok o mosumpo sa cancer cells.  Adlaw-adlaw kong gipainom og linaga nga luy-a ug dulaw ug gipakaon og guyabano.  
     Aron molig-on ang akong prostate gipagamit kog dahon sa gutokula nga ilakip sa pag-blend sa pipino ug karot. 
     Gidili ang pagkaon og karneng baboy ug baka ug isda nga gipatubo sulod sa punong ug bungsod sama sa tilapia ug bangos. Likayan ang piniritong pagkaon. Tulahon ang manok bisaya ug sugbahon o un-onan ang til-ogong isda.  
     Sinukod ang pagkaon sa luto, busa paniudto ra ko mokaon og luto (kon mahimo organic nga humay). Linutong organic nga itlog ug hinog nga kapayas ang akong pamahaw ug linung-ag nga patatas ang akong panihapon.
     Gipaundang ang pagtomar og food supplements kay matod pas akong coach, kompleto nas mga bitamina ug mineral ang preskong malunggay, utanon ug prutas. Gipaundang sad ang akong tambal sa mild hypertension, arthritis, hyperacidity ug sinusitis kay matod niya mawala kining mga sakita pinaagi sa natural o kinaiyanhon nga pagpanambal. Alang sa akong hayblad, iyang gipatomar ang gipisat ug gipino nga lusok sa ahos katulo matag adlaw. 
     Sulod sa usa ka tuig, diyosnon nakong gisunod ang gibabuhat sa akong coach. 
     Akong nasuta nga epektibo ang herbal o alternative medicine kay human sa tulo ka bulan naubsan ang akong PSA og 10.28 ka puntos (gikan sa 49.15 ngadtos 38.87).  
     Tungod niini nakahukom ko nga akong iabay ang kinainyanhong panambal sa sa bag-o (mainstream) nga panambal. Maayo ang resulta sa kombinasyon nga panambal kay human sa laing tulo ka bulan kalit nga mius-os sa <0.07 ang akong PSA gikan sa 38.87. Ug kini wala na mosaka hangtod karon.   
     Niadtong Nobiyembre 19, 2019 miagi ko pag-usab og bone scan. Dako ang akong kalipay (maingon man ang akong doktor) nga wala nay nakitang ebidensiya sa mitastasis sa akong mga bukog. Ubanan sa nagpadayong negative results sa akong PSA sulod na sa 12 ka bulan, maingon nga napugngan o nasumpo na ang akong prostate cancer.  Apan ipadayon ang akong hormonal therapy ug tambal sa bukog. Gisugyot sad ni Dr. Arkayera nga moagi kog radiation therapy sa akong prostate. Ug kini gitakda sa moabot nga Mayo, 2020.   
     Kay wala pay tambal nga hingpit makaayo sa Stage 4 prostate cancer, akong gipangutana ang akong urologist, kon pila ka tuig ang aboton sa mga tawo nga natakboyan niining sakita. Wala niya gidiretso pagtubag ang akong pangutana, apan matod pa niya nga sa 69 ka tuig nga average life expectancy sa lalaking Pinoy, dakong purohan nga mamatay sa laing sakit ang dunay prostate cancer nga nag-edad og 75 anyos sama kanako. Nabaniog na ang bag-ong coronavirus didto sa Wuhan, China sa among pag-estorya niadtong hinapos sa Pebrero, 2020. Busa, sa kasamtangan mas nabalaka kos COVID-19 kay sa akong prostate cancer. 
     Tungod sa akong kasinatian ug pakigbisog sa prostate cancer tugoti nga akong ipadangat kining akong mga panabot ug tambag:
 

• Dili nato ibali wala ang tambag sa doktor. Tungod kay wala ko mopatuo sa akong kanhi urologist nga mopailawon sa prostate biopsy, miabot sa Stage 4 ang akong kanser. Nagtuo kong dugay na ang akong prostate cancer kay sumala sa resulta sa biopsy nasulod kini sa Group 2 nga dili kaayo agresibo. Apan kay napasagdan, milaylay na kini. Sayang kay sayon ayohon ang prostate cancer kon wala pa mokanat (metastisis) sa ubang bahin sa lawas. Usa nako ka suod nga higala hingpit nga naayo sa iyang Stage 1 prostate cancer human moagi og radiation therapy, hormonal therapy ug tambal sa bukog sulod sa duha ka tuig. Usa ra ang among urologist ug kadungan-dungan ming nakitaan sa maong sakit. 
   
• Akong napamatud-an nga makatabang ang alternative medicine sa pagsumpo sa prostate cancer. Ug may bonus pa kay tungod sa akong seryosong pagtoman sa gipabuhat sa akong natural therapist, nawala ang akong arthritis sa tuhod, sinusitis ug hyperacidity. Ug napugnan sa pagsaka sa akong dugo (alta-presyon). Hangtod karon padayon kong nag-inom ug linagang luy-a ug dulaw, blended nga lemon sa pinabukal nga tubig, pagkaon og guyabano ug paggamit og dugos. Nagpadayon sad kos akong itlog ug kapayas nga pamahaw. 
• Nagkinahanglan og naturopathic therapist kon mogamit sa alternatibong panambal. Daghan ang wala maayo o migrabe ang sakit tungod sa self-medication. 
   
• Usa sa nakapadasig kanako nga mosulay sa paggamit og mga huwerbas, panakot, prutas, utanon, dugos ug baking soda nga tambal sa akong sakit kay kini dili dakog gasto ug mahimong kapilian niadtong walay ikabayad sa doktor ug ikapalit sa tambal. Sayon buhaton ang herbal nga panambal. Gani, human sa unom ka bulan ako nang giundang ang serbisyo sa akong naturopathic therapist.  
   
• Akong tambag sa mga tawo nga nag-edad og 40 anyos pataas nga magpahiling sa ilang prostate pinaagi sa tinuig nga digital rectal examination (DRE). Kon may makitang abnormalidad ang doktor, iyang ireseta ang PSA test, ultrasound ug uban pang mga pagsuta nga gikinahanglan.