MALIGNO

Horror is like a serpent; always shedding its skin, always changing. 

And it will always come back. It can't be hidden away like

 the guilty secrets we try to keep in our subconscious. 

Dario Argento

Gipukaw siya sa kagaskas didto sa atop. Sa sakdap-sakdap sa naglupad nga kuwaknit. Mibanos ang kahilom. Taudtaod, nabati niya ang pangawras sa kuko sa bentana. Ang ngilngig nga pangawras miukiot sa iyang dunggan. Naundang ang pangaskas. Apan ang mibanos nga kahilom gibuak sa uwang sa iro. Usa ka makapanlimbawot nga agungoy nga mikulikot sa iyang dunggan. Miabot na usab ang iyang misteryosong bisita nga nanghasi kaniya sa pipila na ka bulan. Usa ka panlibonan nga mahimong kuwaknit, iro o iring. Wala niya makita ang gikahadlokang bisita apan iyang maila ang maligno sa tingog ug kasikas niini. 

Walay motuo kon isugilon niya ang mahitungod sa maligno. Busa, giluom niya sa kaugalingon ang nahitabo kaniya. Bisan pa, wala malilong sa iyang asawa ang kausaban sa iyang panglihok-lihok. Nabalaka ang iyang kapikas sa paghugo sa iyang lawas ug natingala sa iyang pagpamugos nga maglain og lawak-katulganan.

Namugnaw siya. Nangurog ang iyang kaunoran. Gipiyong niya ang iyang mga mata. Gusto niyang makatulog pagbalik ug ipadpad ang iyang kahadlok sa kawalaan sa kahinanok. Apan may di masabtang gahom nga miagni kaniya sa pagbangon. Misandig siya sa bungbong sa ulohan sa higdaanan.  Mibuka ang iyang mga mata ug misugat sa iyang panan-aw ang duha ka lingin nga kahayag habig sa tiilan sa iyang higdaanan. Kahayag gikan sa duha ka mata nga naglutaw sa kangitngit. Dili niya makita ang tag-iya sa mga mata kay gitabonan sa kangitngit. Nagtutok ang mga mata kaniya. Way pamilok, way lihok. Buot niyang molingiw apan dili malihok ang iyang liog. Migahi ang tibuok niyang lawas sa di matukib nga kalisang. Morag napalos ang iyang kaunoran sa iyang utok. Naglurat ang iyang mga mata nga nagtutok sa mga mata nga nagtutok kaniya. Nagkulipi sa tumang kahadlok, nangandoy siya sa dihadihang kamatayon. Ang kaliboan nga kamatayon mas palabihon niya kay sa mag-antos sa tumang kalisang.  

“Kinsa ka? Nganong imo kong samokon? Unsay akong atraso kanimo?” 

Sa unang higayon, nalitok niya ang mga pangutana nga hagbay rang nagpahipi sa iyang kaisipan. Walay tubag. Apan diha sa kahilom, may inanayng mitumaw sa likod sa iyang alimpatakan. Nahinumdom siya kang Luningning.

 Bag-o lang siyang nadawat sa DepEd nga magtudlo sa usa ka primaryang tunghaan. Nadestino siya sa usa ka hilit nga baryo. Lisod ang dalan tungas sa ilaya. Habalhabal ra ang kasakyan. Busa kaduha ra matag bulan siya motugbong sa lungsod. Wala siya maglisod og kapuy-an sa baryo kay gitanyag sa iyang kaubang maestro ang usa ka lawak sa balay niini. Libre ang lawak apan naghatagan siyag kuwarta alang sa iyang gisalohan nga pagkaon. Ang maestro naminyo sa usa ka pumopuyo didto sa ilaya. Grade I ug Grade II ra ang gidulot sa gamayng tunghaan. Siya ang nagtudlo sa Grade I. Ang kadaghanan sa katawhan sa baryo didto nanimuyo sa ilang yuta o uma.  Lagyo ang mga balay ug titip ang mga dalan-dalan busa gamay ra ang nagtungha. Gawas pa, gipalabon sa mga ginikanan nga motabang ang ilang mga anak sa buluhaton sa uma kay sa pag-eskuyla. 

Ang mga pumupuyo sa lugar nanginabuhi sa pag-uma og mais, saging, utanon ug lagutmon. Ang abot sa uma itumod sa lungsod karga sa kabayo ug habalhabal. Malinawon ang lugar ug mahigalaon ang mga lumulopyo. Mingaw ang dapit. Walay dagitab. Ang mga tawo nagkawos og tubig gikan sa sapa ug sa mga magbawng atabay nga gikalot sa tiilan sa bukid. 

Sa sapa sa lugot siya maligo matag sayo sa buntag. Bayente minutos niyang kanaogon ang sapa ug tunga sa oras ang pagtungas balik sa tagaytay diin nahimutang ang sentro sa baryo. Sa matag kanaog niya sa lugot magkawos siyag mainom sa atabay nga gikalot sa tiilan sa bukid ug duol sa sapa. Plastik nga sudlanan ang iyang gigamit pagsag-ob. Dalisay ug bugnaw ang tubig nga nag-agas sa kilid ug ilalom sa atabay. Didto sa atabay niya nahinagbo si Luningning. Nag-sag-ob kini gamit ang bulos sa kawayan. Yano ang panagway sa babaye. Tabonon ang pamanit. Apan nadani siya sa himulig niining lawas.  

Usa ka buntag niana, iyang giduol ang batan-on samtang nagkawos kini sa atabay.

“Tabi, kinsa imong ngan, Day?” 

Nakuratan ang babaye nga milingi kaniya. Wala kini motingog.

“Kaila kas ako?”

“Kaila, Sir.”

“Nan, ayawg kahadlok. Di man ko mamaak.”

Wala motingog ang babaye. Mitindog kini, gipas-an ang sag-ob ug milakaw. Iyang gisundan ang batan-on nga mitabok sa sapa ug mibaklay sa nagtungas nga dalan-dalan. 

Maulawon ang babaye ug dili mahigalaon. Mao tingali nga kanunay kining nag-inusara ug bulag sa kababayen-an nga nanglaba sa sapa. Gitughan siyag kuryosidad sa babaye. Kuryosidad nga namunga og kaibog ug pamasin nga ang batan-on maoy makatagbaw sa kamingaw ug kahaw-ang sa iyang pag-inusara.  Usa ka buntag, iyang giduol pag-usab ang babaye samtang nagkawos sa atabay.

“Kinsay imong ngan, Day?”

“Luningning, Sir,” nag-ukon-ukon pagtubag ang babaye.

“Asa diay dapit ang inyo?”

“Layo, Sir. Sa talay ning bungtod.”

“Mao ba. Naa kay igsoon?’

“Duha ka lalaki.”  

“Pila diay imong edad”

“Bayenta ka tuig, Sir.?

“Dalaga ka pa?”

“Wa pay naminyo kanamong tulo ka magsoon.”

Sayo maminyo ang mga tawo dinhi. Talagsaon nga wa pa maminyo ang tulo ka magsoon. Apan wala na siya mangutana sa hinungdan. 

Nasubsob ang ilang panagtagbo didto sa lugot. Hangtod nga nawala ang kataha sa dalaga kaniya. Makig-estorya na kini. Nagkasuod silang higala.

“Luningning, puwede kong mamisita sa inyo?” 

“Masuko ang akong ginikanan kon may mamisita kanako.”

“Kon mao dinhi na lang ko mopadayag sa akong pagbati. Nahigugma ko nimo.”

“Ha!? S-Si Sir, baya. Ayawg tiaw-tiaw. Di man ko angayan sa imo.”

“Tinuod ning ako. Kon di ka motuo, moadto kos inyo.”

“Motuo na kos imo. Ayaw lag adtos amo.”

“Unya imong dawaton ang akong gugma?”

Wala motingog ang batan-on.

“Tubaga ko, Luningning?”

“Akong hunahunaon, Sir.” 

“Sige, basta magkita-kita ta dinhi.”

Wala mopakita si Luningning pagkaugma apan nanaog kini sa lugot sa pagkasunod ka adlaw.

“Komosta. Abi kog di ka na moanhi.”

“Si Sir, baya. Unsa may among imnon kon di ko magsag-ob.”  

“Unya, nakahukom ka na? Dawaton mo na ang akong gugma?”

Wala motingog si Luningning. Apan maaninaw sa iyang nawong ang pinugngan nga pahiyom. Giubanan niya ang dalaga sa atabay sa tiilan sa bukid. Iyang gisulayan pagkapot ang kamot. Wala motutol ang dalaga.

Human sa kapin sa bulan niyang pangamoral, nauyab niya si Luningning. Usa ka buntag, iyang gidani ang dalaga pag-adto sa dapit nga gisalipdan sa labong nga bugang. Iyang gihalog ug gihagkan ang dalaga. Nabati niya ang pangurog sa lawas sa babaye. Tungod ba sa kahadlok o sa nagsalimuang nga pagbati? 

“Mouli na ko, Sir,” ni Luningning pa nga milingkawas sa iyang gakos. 

“Sige, ugma magkita ta pag-usab dinhi.”

Pagkaugma, midiretso sa siya sa dapit nga gisalipdan sa bugang. Nagpaabot kang Luningning. Miabot ang dalaga pas-an ang sag-ob nga kawayan. Gisandig sa dalaga ang sag-ob sa nag-igdal nga bato.  

Anad siya unsaon paghaylo og babaye. Gisulayan niyag gakos si Luningning. Wala kini molihok sa iyang gibarogan. Iyang gihagkan sa aping. Wala molingiw ang dalaga. Iyang gihagkan sa ngabil. Migakos si Luningning kaniya. Nag-abot ang ilang mga baba. Nag-ukob. Wala mobalibad ang dalaga nga iyang gipahigda sa yuta apan nagdumili nga huboan sa iyang sinina. Nahapla ang sagbot nga naligsan sa ilang lawas. Nalimot si Luningning sa kaugalingon ug mipasignunot sa labing praymal nga hunat sa tawo.                                                                                                                                            

 Ang iyang kasinatian kang Luningning nakapalig-on sa iyang pagtuo nga ang pakighilawas usa ka maayong magtutupong. Way gipihig ang kagana ug kalipay nga ikadalit niini. Way kalainan sa burong ug inosente – sama kang Lunngning ug sa edukado ug sopistikado sama kaniya.  

“Ayaw baya kog luibi, Sir. Misalig baya ko nimo mao nga akong gitugyan ang akong lawas nimo,” ni Luningning pa nga namapha sa sagbot sa iyang sinina.

“Di ko magluib kanimo. Saad ko kana, Luningning.”

“Basta, Sir. Magmahay gyod ka kon imo kong biyaan human sa nahitabo kanato.”

Mitutok si Luningning kaniya. Iyang nakita ang misiga niining mga mata. Apan daklit ra kadto kay midungo ang dalaga. 

Gusto niyang magdugay ang panag-uyab nila ni Luningning bisag dili mahimong makigminyo sa dalaga kay minyo siya. Butang nga iyang gililong kang Luningning. Ang tinuod, kaulag ug dili gugma ang iyang nga gibati ngadto kang Luningning. Dihang gibalhin siya sa laing lugar, sayon ra niyang gilubong sa kalimot si Luningning. Sekreto ang  ilang relasyon ni Luningning busa dili mosugot ang dalaga nga padal-an siyag sulat. Gusto ni Luningning nga personal siyang magpakita sumala sa iyang gisaad sa iyang pagbiya.  Apan wala niya batia ang kaikag nga makigkita sa dalaga nga siya ang nakapusgay ang kaulay. Unya usa ka adlaw niana, nagkita sila ni Esteban, ang kanhi kauban niyang maestro, sa opisina sa district supersisor.

“Mike, kaila nimo si Luningning?” 

“Luningning?”  Nagpakaaron-ingnon siyang nagdumdom sa ngalan.

“Kadtong anak sa pamilyang Aliwaswas.” 

“Ah! Kadtong tigsag-oban sa atabay. Ngano man?”

“Patay na siya. Naghikog.”

“Ha! Unsang hitaboa?”

“Gikasab-an sa iyang ginikanan kay naburos. Ug dili motug-an kon kinsa ang amahan sa bata nga iyang gisabak.”

Hilabihan ang iyang kakurat sa balita, apan milingaw siya aron dili makamatikod ang iyang kaestorya. Bisan pa, sa pangutana ni Esteban nagtuo siyang may kasayoran kini sa iyang relasyon kang Luningning 

Nianang pagkagabii, samtang naghunahuna kang Luningning, gituhil siya sa kaamgo nga sa ilalom sa panimuot  o subconscious gihasol ang iyang konsensiya sa dakong sala nga iyang nabuhat ngadto sa usa ka inosenteng binuhat.

Naputol ang iyang paghanduraw sa ngiyaw sa iring sulod sa iyang lawak. Iyang giliraw ang iyang mga mata. Gisuhid ang kangitngit. Gipangita ang gigikanan sa makapanlimbayot nga ngiyaw. Apan walay anino ang kangitngit. Wala siyay nakita gawas sa mga mata nga nagpabilin diha sa tiilan sa iyang higdaanan. Nagpabilin ang pagtutok sa mga mata. Ang kahait sa tutok niini mitusok sa iyang kaunoran, sa iyang kabukogan. Mitindog ang balahibo sa iyang tangkugo. Mikuyamang ang kabugnaw sa iyang panit. Misagunson ang kubakuba sa iyang kasingkasing.  Gilumsan siya sa di matukib nga kalisang. 

“Pasayloa ko, Luningning. Gibasolan ko ang akong pagluib kanimo. Ayaw na kog paantosa. Sunoga ko sa nagdilaab mong kapungot.  Patya ko aron mabug-os ang imong panimalos. Palabihon ko ang kamatayon kaysa buhi nga gigamhan sa hilabihang kahadlok. Maluoy ka intawon, Luningning.  Hataas na ang akong pag-antos. Ayaw na kog paantosa.”

Way tubag sa iyang pangaliyupo. Apan mianam pagkupas ang kasiga sa mga mata. Hangtod gilamoy kini sa kangitngit. Usa ka ngiyaw ang iyang nabati ug daklit niyang naaninaw ang dakong iring nga migawas sa iyang lawak agi sa siradong pultahan. 

“Salamat, Luningning. Salamat.” niya pa nga inanayng gihuwasan sa kalisang.